Wołyń. Siła traumy

Wołyń Marii Fredro-Bonieckiej przeczytany. Rzecz jasna nie obejrzałam jeszcze filmu, ale sądzę, że żeby móc go z czymkolwiek porównywać, musiałabym przeczytać jeszcze przynajmniej książki Motyki oraz Koprowskiego, którzy równolegle wydali też swoje dzieła na ten sam temat.

Dobrze, że zaczęłam od tej właśnie książki. Bałam się, że publikacje tego typu muszą być choć trochę naładowane subiektywizmem i nie zawsze nienachalnym narzucaniem swoich poglądów. W tym przypadku z pewnością tak nie jest. Nawet jeśli w trakcie czytania mamy wrażenie, że szala przechyla się na czyjąś korzyść, nagle dostajemy informację, która znów wprawia nas w konsternację, znów każe się zastanowić, ale na pewno nie pozwala jednoznacznie ocenić, obwinić.

Nie jest to wybitnie porywająca lektura, ale czyta się ją szybko i dobrze, bo nie jest przeładowana faktami historycznymi. Fakty historyczne służą raczej systematyzowaniu i porządkowaniu relacji świadków lub krewnych świadków „wydarzeń wołyńskich”. Nie bez powodu używam umieszczonego w cudzysłowie sformułowania „wydarzenia wołyńskie”. To z pewnością zasługa tej książki. Zasługa, nie wina, bo argumenty za tym, by wstrzymywać się od określenia „rzeź”, „tragedia” są bardzo przekonujące.

Może nie jest to odpowiednia książka dla znawców, historyków i ludzi, którzy informacje o Wołyniu w 1943 roku znają z innych źródeł. Jest to jednak, na pewno dobra lektura dla osób, które chcą się zorientować w wydarzeniach, zrozumieć pewne rzeczy i zmierzyć się z jeszcze jednym aspektem okresu II wojny światowej. Spodziewałam się troszkę szerszego wyjaśnienia psychologicznego, które mocniej potratowałoby tytułową traumę. Tak naprawdę nie jestem przekonana, czy cytowanie psychologów i badań dotyczących traumy w jakikolwiek sposób wpłynęło na mój odbiór. Niemniej jednak film z pewnością obejrzę i dam znać o tym, co o nim myślę. Obawiam się, że może być bardzo drastyczny... bo czy może być inny?